ทำไมการใส่ปูนขาวอาจไม่ใช่วิธีที่ดีที่สุดในการแก้ปัญหาดินเปรี้ยว: มุมมองเชิงลึกและกรณีศึกษาจากประเทศไทย

แม้จะมีข้อดี แต่การใช้ปูนขาวก็มีข้อเสียที่ควรพิจารณาอย่างรอบคอบ:

1. ผลกระทบระยะสั้น:
   • ปูนขาวมักให้ผลเร็วแต่ไม่ยั่งยืน ต้องใส่ซ้ำบ่อยๆ
   • งานวิจัยในประเทศไทยพบว่า ผลของการใส่ปูนขาวในนาข้าวอยู่ได้เพียง 1-2 ฤดูกาลเพาะปลูกเท่านั้น [1]
2. ทำลายโครงสร้างดิน:
   • การใส่ปูนขาวมากเกินไปอาจทำให้ดินแน่นและระบายน้ำได้ไม่ดี
   • ในพื้นที่ภาคกลางของไทย พบว่าการใช้ปูนขาวติดต่อกันหลายปีทำให้ดินแน่นขึ้น ส่งผลเสียต่อการเจริญเติบโตของรากพืช [2]
3. เสียสมดุลธาตุอาหาร:
   • อาจทำให้ธาตุอาหารบางชนิด เช่น เหล็กและสังกะสี ถูกตรึงและพืชดูดซึมไม่ได้
   • งานวิจัยในจังหวัดนครนายกพบว่า การใส่ปูนขาวในนาข้าวทำให้ความเป็นประโยชน์ของธาตุสังกะสีลดลงอย่างมีนัยสำคัญ [3]
4. ไม่แก้ปัญหาที่ต้นเหตุ:
   • เป็นเพียงการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ไม่ได้ปรับปรุงคุณภาพดินในระยะยาว
   • ไม่ได้แก้ปัญหาการขาดอินทรียวัตถุในดิน ซึ่งเป็นปัญหาสำคัญในดินเปรี้ยวของไทย
5. ผลกระทบต่อจุลินทรีย์:
   • การเปลี่ยนแปลง pH อย่างรวดเร็วอาจส่งผลเสียต่อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในดิน
   • งานวิจัยในประเทศไทยพบว่า การใส่ปูนขาวในปริมาณมากส่งผลกระทบต่อประชากรของจุลินทรีย์ที่ตรึงไนโตรเจนในดิน [4]